مقدمه
وام لحظهای یا همان Flash Loan یکی از جدیدترین مباحث مطرح شده در دنیای DeFi می‌باشد که بدون نیاز به هیچ گونه وثیقه‌ای به صورت آنی بر روی شبکه اتریوم پیاده‌سازی و اجرا می‌شود.
این نوع از وام‌ها توانسته‌اند بسیاری از ابزارها و کاربردهای خلاقانه‌ای مانند آربیتراژ گیری (سریع) و ترید سریع که پیش‌تر از این امکان پیاده‌سازی آن‌ها ممکن نبود را در دنیای فاینانس معرفی کنند. با وجود تمام این مزایا، وام‌های لحظهای باعث بروز بسیاری از مخاطرات بر روی پروتکل‌های DeFi نیز شده‌اند که منجر به سرقت و از دست رفتن میلیون‌ها دلار شده است.
وام‌های لحظهای به خاطر حجم دانش فنی مورد نیاز، بیشتر برای توسعه‌دهنده‌ها (developer) طراحی شده‌اند. اما ابزارهایی وجود دارند که این امکان را به افراد می‌دهند تا بدون داشتن دانش برنامه نویسی بتوانند به آن‌ها دسترسی داشته باشند.
کلیت فنی
از نقطه نظر فنی وام لحظهای به نوع خاصی از وام گفته می‌شود که در آن بدون نیاز به هیچ گونه وثیقه به شما اجازه داده می‌شود تا دارایی مورد نظر خود (ETH ،DAI ،BAT و …) را قرض کنید و مبلغ قرض شده بعلاوه هزینه کارمزد را تا قبل از اتمام زمان اعتبار وام که تا پایان زمان تراکنش فعلی می‌باشد، باز پرداخت نمایید. واضح است که اگر تا قبل از اتمام بلاک تراکنش فعلی نتوانید مبلغ وام به همراه سود یا همان کارمزد (که معمولا 0.09 درصد از کل مبلغ وام می‌باشد) را بازپرداخت کنید، تراکنش فاقد اعتبار خواهد شد و مبلغ وام به حساب وام دهنده پس فرستاده خواهد شد، به طوری که انگار از ابتدا تراکنشی صورت نگرفته است. همه این امکانات به لطف وجود قراردادهای هوشمند امکان پذیر شده است و به همین خاطر است که گفته می‌شود برای اینکه بتوانید از خدمات وام‌های لحظهای استفاده کنید، باید درک مناسبی از مباحث پیشرفته دنیای اتریوم و بلاک-چین به خصوص قراردادهای هوشمند داشته باشید.
کاربرد
حالا که کلیت وام لحظهای مشخص شد، شاید این سوال برای شما پیش بیاد که اصلا کاربرد آن چیست و اصلا چرا به آن نیاز داریم. مفهوم وام لحظهای با مفاهیم و تعریف‌هایی که ما از وام در دنیای واقعی و اقتصاد تا بحال داشتیم، به طور کل متفاوت و تا حدی در تضاد است. به عنوان مثال ما در گذشته برای قرض گرفتن پول به بانک‌ها و مراکز اقتصادی مراجعه می‌کردیم و با فراهم کردن یه وثیقه این اطمینان رو به وام دهنده می‌دادیم که تا زمان مقرر تعیین شده (شش ماه، یک سال و …) مقدار مبلغ قرض گرفته شده به همراه سود وام را به او باز خواهیم گرداند. اما وام‌های لحظهای کاملا با این مفهوم در تضاد می‌باشد، به طوری که قبلا هم مطرح شد شما در یک بلاک تراکنش مبلغ مورد نظر را وام خواهید گرفت و در همان بلاک تراکنش آن را بازپرداخت خواهید کرد. امروزه با توجه به سرعت بالای دریافت این نوع وام و همچنین پیشرفته شدن بازارهای مالی به واسطه همه‌گیر شدن رمز ارزها، امکان استفاده گسترده از آن‌ها نیز فراهم شده است. شما با استفاده از وام‌های لحظهای می‌توانید به آربیتراژ گیری و همچنین گرفتن وام وثیقه‌دار برای ترید کوین‌های مختلف (در نهایت همان آربیتراژ گیری خواهد شد) بپردازید و از طریق آن‌ها کسب سود کنید. اما همیشه باید این را نیز در نظر داشته باشید که علاوه بر خطرات امنیتی تهدید کننده پروتکل‌های DeFi مانند هک شدن، خطرات مالی دیگری نیز در این راه وجود خواهد داشت. به‌طور مثال شما در آربیتراژ گیری باید همواره این را در نظر داشته باشید که قیمت‌ها در صرافی‌های مختلف به صورت آنی تغییر می‌کنند و ممکن است محاسبات شما در کسری از ثانیه (قبل از اینکه بتوانید وام را بازپرداخت کنید) بهم بریزد و سودی نصیب شما نشود. پس همواره در استفاده از این تکنولوژی جدید، تمام جوانب را قبل از بکارگیری آن بسنجید.
پلتفرم‌های ارائه دهنده
دو تا از پرکاربردترین و همچنین معروف‌ترین پلتفرم‌های ارائه دهنده وام سریع، پروتکل AAVE و صرافی غیر متمرکز dYdX است.
منابع
What is a Flash Loan? CoinDesk
